Dani’el van den Berg

• door Emma Veldhuis

Mei, 2023

Ik zie mijn workshops een beetje als een verkapte communicatietraining

Dani’el van den Berg is fotograaf en geeft workshops bij De Rooij en Cameranu, waar hij tevens werkzaam is als audiovisueel specialist. Qua werk kan hij alle kanten op, maar hij specialiseert zich vooral in studiowerk, cosplay en larp. Je kunt hem niet alleen vinden in zijn thuisstudio of de locaties waar hij workshops verzorgt, maar ook met zijn eigen studio op evenementen zoals Abunai! en AnimeCon. Gelukkig maakte hij voor Zonder Ruis graag wat tijd vrij in zijn volle agenda.

"Lang geleden volgde ik de opleiding tot docent beeldende kunst en in die tijd werkte ik ook als concertfotograaf. Op een gegeven moment combineerde ik beiden door een workshop concertfotografie te geven. Toen leerde ik in één avond meer dan in vier jaar MBO, dus werd het tijd om mijn leven te overdenken. Het onderwijs had ik echter afgezworen, want mijn visie op wat onderwijs hoort te zijn komt niet overeen met die van de meeste onderwijsinstanties. Tot ik even later bij Cameranu ging werken en hier ook meehielp bij events en workshops, toen begon het toch weer te jeuken.

Een collega stuurde me toen door naar De Rooij, waardoor het balletje aan het rollen kwam. Bij Cameranu en De Rooij doe ik heel verschillende dingen, waardoor het goed samengaat. Bij Cameranu geef ik vooral les in techniek, bij De Rooij gaan mijn workshops meer over mensen. Maar wanneer je met modellen gaat shooten, is het menselijke aspect eigenlijk altijd het belangrijkst. Daarom zie ik mijn workshops een beetje als een verkapte communicatietraining. Natuurlijk breng ik het niet zo naar buiten, want dat schrikt mensen af, maar daar komt het wel op neer.

Ik kan mensen leren hoe ze een technisch goede foto maken, maar ik leer ze veel liever hoe ze samen met hun model een sterk verhaal kunnen neerzetten. Aan het begin van mijn workshops laat ik de deelnemers elkaar aansturen, waarbij ze geen termen als voor, achter, links, rechts, boven of onder mogen gebruiken. Ze mogen alleen gebaren gebruiken en poses voordoen. Op die manier ga ik zelf ook te werk op evenementen, zoals Abunai! en AnimeCon. Daar sta ik met een studio, waarin doorlopend cosplayers voorbij komen met obscure referentiefoto’s van getekende poses. Dan is het belangrijk dat ik hen op afstand aan kan sturen, zonder ze aan te hoeven raken. Bijvoorbeeld door vragen te stellen over hun karakter: hoe zou je karakter een bepaalde situatie oplossen? Beeld dat eens uit? Dan krijg je de emotie en pose in één keer cadeau.

Voor mij is die aanpak heel belangrijk. In de cosplaywereld hoor je soms de naarste verhalen over slechte shootervaringen, wat één van de redenen is waarom ik überhaupt op die evenementen sta met mijn studio. Enerzijds wil ik cosplayers de mogelijkheid bieden om een veilige, fijne shootervaring op te doen. Anderzijds probeer ik in mijn workshops de omgangsregels en communicatieskills er bij fotografen in te slaan. Over beiden spreek ik me sterk uit op Instagram, in de hoop dat mensen zien dat mijn aanpak tot bepaalde resultaten leidt en voortaan ook zo te werk willen gaan. Daarbij is het ook belangrijk dat iedereen meer inzicht krijgt in wat wel en niet kan en op welke red flags mensen moeten letten. Daarover gaat mijn vrouw, psycholoog van beroep, tijdens AnimeCon meer over vertellen tijdens haar talk over cosplay en consent.

Tot op zekere hoogte pas ik theorieën uit de psychologie zelf ook toe in mijn workshops. Tijdens workshops over licht ga ik mensen geen trucjes aanleren die ze één op één kunnen nadoen. Liever geef ik ze handvaten waarmee ze licht beter leren begrijpen en op eigen houtje verder kunnen experimenteren. Dat vereist dat ik ze uit hun comfort zone trek, want alleen dan kun je hun eigen gewoonten even onderdrukken en ruimte creëren om iets nieuws aan te leren zonder op oude patronen terug te vallen. Daarbij moet ik goed in de gaten houden hoe het met de cursisten gaat. Merk ik dat ik het ze te moeilijk maak, dan gaan we even terug naar hun comfort zone en praten we alleen over techniek. Maar merk ik dat ze echt open staan om iets nieuws te leren, dan zet ik vol in op communicatietraining en gaan we met lastige vragen aan de slag.

Naast mijn werk, workshops en stands op events kom ik er af en toe ook nog aan toe om zelf te gaan fotograferen. Eén van mijn bucketlist shoots heb ik al kunnen realiseren, dat was een flying witch concept met Stephanie O’Hare. Ik wilde al lang met haar samenwerken en dat ze openstond voor dit concept was mooi meegenomen. Op een dag zou ik ook graag nog met een groep cosplayers naar Schotland gaan, of een ander land waar je echt veel ruimte hebt. In Nederland vind je dat gewoon niet. Die ruimte wil ik gebruiken om een enorme setting te creëren die helemaal bij de karakters past, waarin we foto’s kunnen maken die rechtstreeks uit films lijken te komen. Bijvoorbeeld een leger uit Lord of the Rings dat ergens tegen een berg aan zit te rusten.

Zo’n event ga ik dan wel zelf organiseren. Ik ga eigenlijk niet meer naar andermans events, want die zijn nooit georganiseerd op de manier waarop ik dat wil, de verwachtingen worden daar nooit uitgesproken. Ik wil een duidelijk plan hebben, alle verwachtingen in kaart brengen en dat er goed met elkaar wordt gecommuniceerd. Alle slechte verhalen die ik hoor over events, komen neer op verwachtingen, intenties en consent. Wanneer ik zelf iets organiseer, zou dat qua opzet lijken op mijn workshops. Vooraf wordt dan gecommuniceerd wie de fotografen zijn, welk thema we gaan uitwerken en wat we van deelnemers verwachten. Wie zich daarin kan vinden, kan zich dan aanmelden. Het bijzondere is dat je bij zo’n strak uitgelijnd event uiteindelijk meer vrijheid ervaart. Zo ben je over alle initiële drempels heen, ben je minder zoekend en kun je gelijk de diepte in duiken en samen iets moois creëren."